“Avrupa’da bir hayalet dolaşıyor – Komünizm hayaleti,” cümlesiyle başlayıp “Bütün ülkelerin işçileri birleşin!” diye biten, Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından kaleme alınan Manifesto’nun ilk basımı, 1848 Şubatında Londra’da 23 sayfa hâlinde gerçekleşmişti. Dünyadaki bazı yayınevleri 21 Şubat’ı “Komünist Manifesto Günü” olarak olarak kutluyor. Bunlardan biri de Yordam Kitap. Yayınevini bu önemli kitabın beş ayrı biçimde yayımladı:
Komünist Manifesto ve Hakkında Yazılar, kapsamlı bir derleme. Manifesto’nun Nail Satlıgan tarafından yapılan yeni çevirisinin yanı sıra Şefik Hüsnü tarafından yapılan ilk Türkçe çevirisini de bir belge olarak barındırıyor. Hüsnü’nün çevirisi, Rasih Nuri İleri’nin önsözüyle sunuluyor. Bu derlemede ayrıca çağdaş Marksist düşüncenin önemli isimlerinin Manifesto üzerine kaleme aldıkları yazılar da yer alıyor. Paul Sweezy, Aijaz Ahmad, İrfan Habib, Prakash Karat, Ellen Meiksins Wood, Parabhat Patnaik ve Anwar Shaikh’le birlikte, Türkiye’den Metin Çulhaoğlu, Ertuğrul Kürkçü ve Sungur Savran bu tarihsel belgeyi bugünün gözüyle değerlendiriyorlar.
“Sosyalist Cep Kitapları” setinin içinde yer alan Komünist Manifesto ise Nail Satlıgan’ın metnin Almanca aslından çevirisini, kitabı anlamayı kolaylaştıran bir sözlükçeyi ve David Harvey’in aydınlatıcı bir giriş yazısını barındırıyor.
Sami Tan’ın Kürtçeye çevirisiyle “Manîfestoya Komunîst“ de Yordam Kitap’tan çıkan manifestolar arasında bir diğer önemli belge. Bir anlamda “yasaklı dil ile yasaklı ideolojiyi kucaklaştırıyor.”
Yordam Kitap’ın on beş yıllık yayın hayatında okurlara sunduğu kitaplar arasında iki de “çizgili manifesto” yer alıyor. Ünlü İtalyan çizeri Rodolfo Marcenaro’nun, çizgi ve mizahın gücüyle donanmış olarak Manifesto’yu yeni bir okur kitlesiyle buluşturan Çizgilerle Komünist Manifesto’sunda çeviri yine Nail Satlıgan’ın Almanca çevirisine dayanıyor.
Bu ünlü belgenin özünü çizgi roman formunda, bir öykü ile iç içe sunan Komünist Manifesto Manga ise hem Manifesto’nun içeriğini merak eden okurlara hem de çizgi roman-manga tutkunlarına alternatif bir okuma olanağı sağlıyor. Manga’nın “öykülü manifesto metni”ni Japoncadan Türkçeye kazandıran çevirmen ise İnan Öner.
Dünyanın farklı ülkelerindeki bazı yayınevleri 21 Şubat’ı “Komünist Manifesto Günü” olarak kutluyor. Bu bağlamda Yordam Kitap yaptığı açıklamada şunları belirtti: “21 Şubat günü yazarlarımızın ve okurlarımızın Manifesto okurken çekilmiş videolarını sosyal medya hesaplarımızdan #ManifestoOkuyoruz #KomünistManifesto173 #RedBooksDay2021 hashtag’iyle paylaşacağız. Bilimsel sosyalizmin bu temel belgesinin daha çok insana ulaştırılması için yazarlardan, sanatçılardan ve okurlardan da destek bekliyoruz.“
edebiyathaber.net (21 Şubat 2021)
