Mısırlı öncü feminist yazar, aktivist ve psikiyatrist Neval El Seddavi 89 yaşında Kahire’de hayata veda etti. El Seddavi 55 kitaba imza atmış, hayatı boyunca kadın hakları için aktif bir mücadele yürütmüştü.
Mısırlı öncü feminist yazar, aktivist ve psikiyatrist Neval El Seddavi89 yaşında hayata veda etti. Hayatını İslam’da ve Arap toplumlarında kadınının konumlanışı ve hakları başta olmak üzere kadın hakları ve eşitlik mücadelesine adayan yazar 55 kitaba imza atmıştı. Türkiye’de en çok ‘Tanrı Nil Kıyısında Öldü’ ve ‘Sıfır Noktasındaki Kadın’ adlı eseriyle tanınan El Seddavi pek çok uluslararası ödülün de sahibiydi. 2020’de Time Dergisi’nin ‘Yılın 100 Kadını’ listesinde yer alan El Seddavi, tıp doktoru olarak çalıştığı senelerde taşrada kadınların yaşadığı zorlukları yakından gözlemledi.
Başta kadın sünnetini engellemek amacıyla gerçekleştirdiği eylemler olmak üzere kadınların durumu ve toplumsal cinsiyet konusundaki düşüncelerinden ötürü siyasi baskı gördü, ülkesi Mısır’da hapis yattı. 1982’de serbest bırakıldığında Arap Kadınları Dayanışma Derneği’nin ve Arap İnsan Hakları Derneği’nin kurucuları arasında yer aldı.
Ülkesinde aldığı ölüm tehditleri nedeniyle 1993’te ABD’ye göç etti. Washington Üniversitesi’nin yanı sıra Duke Üniversitesi Asya ve Avrupa Dilleri bölümünde ders vermeyi kabul etti. Kahire Üniversitesi, Harvard, Yale, Columbia, Sorbonne, Georgetown, Florida Eyalet Üniversitesi, California Üniversitesi, Berkeley olmak üzere birçok tanınmış kolej ve üniversitede çalıştı. 1996’da Mısır’a geri döndü. 2005’te Mısır’da başkanlık seçimlerine aday olduysa da güvenlik kuvvetlerinin mitin yapmasına engel olduğunu açıklayarak adaylıktan çekildi.
Kadınlar için verdiği mücadele sebebiyle ülkesinde sürekli baskı gördüyse de 2010’da verdiği bir röportajda tüm siyasi baskılara rağmen, kendisinin yazdıklarıyla hayatının değiştiğini söyleyen kadın-erkek okurlarından gelen mektuplarla motive olduğunu söylemişti.
El Seddavi Khire’de uzun süredir tedavi altında olduğu hastanede hayata gözlerini yumdu.
Kaynak: Hürriyet (23 Mart 2021)
