İstanbul Modern Sinema, Türk Tuborg A.Ş’nin katkılarıyla hazırladığı çevrimiçi ve ücretsiz programlarına 3×2: Özgürlük Kapıları adlı programla devam ediyor. Bu ayki üçleme ikilisinin odağında kişisel, toplumsal özgürlükler ve bu özgürlükler için verilen mücadeleler var. Çağdaş Polonya sinemasının mihenk taşlarından Andrzej Wajda’nın savaş üçlemesi İkinci Dünya Savaşı’nın sebep olduğu toplumsal ve psikolojik maliyete bakarken, Avusturyalı yönetmen Ulrich Seidl’ın Cennet Üçlemesi aşk, inanç ve umut kavramlarından yola çıkarak modern dünyada insan olmanın bedelini soruşturuyor.
Ücretsiz ve çevrimiçi
İstanbul Modern’in web sitesi üzerinden erişime sunulan filmler, gösterim programında belirtilen tarih-saat aralıklarında yayında kalıyor.
BİR KUŞAK (POKOLENIE), 1955
22-24 Kasım 2021
Yönetmen: Andrzej Wajda
Oyuncular: Tadeusz Lomnicki, Urszula Modrzynska, Tadeusz Janczar
İkinci Dünya Savaşı sırasındaki Polonya yeraltı örgütlenmesini anlatan üçlemenin ilk filmi özünde bir büyüme hikâyesidir. Tarihsel fonda ise, 1943’te kendilerini Treblinka toplama kampına nakliye etmeye çalışan Alman birliklerine karşı mücadele eden Yahudi direnişi, bilinen adıyla “Varşova Getto Ayaklanması” vardır. Kahramanımız Stach hem aşkın tadını hem de baskıya karşı direnişi öğrenirken, film savaşın bedeline dair amansız bir insanlık portresi sunuyor.
KANAL, 1957
24-26 Kasım 2021
Yönetmen: Andrzej Wajda
Oyuncular: Teresa Izewska, Tadeusz Janczar, Wienczyslaw Glinski
Savaş üçlemesinin ikinci filmi, Varşova’nın şehir olarak ayaklandığı dönemde bu kez isyancıların şehrin kanalizasyonunda geçen trajik yolculuklarını takip ediyor. Bir grup kadın ve erkek, Varşova’nın yeraltı cehenneminde hem bedenlerini hem ruhlarını koruma mücadelesi veriyorlar. Senaryosunun Varşova Ayaklanması’na bizzat katılmış biri tarafından yazılmış olması filmin tarihsel yerini belirlerken, Wajda da Cannes’da kazandığı Jüri Özel Ödülüyle uluslararası sinema sahnesinde adını duyurmaya başlar.
KÜLLER VE ELMASLAR (POPİÓŁ İ DİAMENT), 1958
26-28 Kasım 2021
Yönetmen: Andrzej Wajda
Oyuncular: Zbigniew Cybulski, Ewa Krzyzewska, Waclaw Zastrzezynski
İkinci Dünya Savaşı’nın son gününde geçen filmin sorusu adında gizlidir:yangın söndüğünde ortaya elmaslar mı çıkacaktır yoksa geriye sadece küller mi kalacaktır? Karakterinin ahlaki ikilemiyle ülkesinin kaderini iç içe ören filmde, genç bir Vatan Ordusu askeri bir komünist yetkiliyi öldürmekle görevlendiriliyor. Savaşın öncesi ve sonrası, geçiş döneminde kalan sadece filmin karakteri değil ülkenin de kendisi. Başroldeki Zbigniew Cybulski’nin karizmatik personası ona “Polonya’nın James Dean’i” lakabını kazandırırken, Jerzy Andrzejewski’nin romanından uyarlanan ve Polonya sinemasının mihenk taşlarından biri olan film, monokrom sinematografisiyle akıllardan çıkmıyor.
CENNET: AŞK (PARADIES: LIEBE), 2012
28-30 Kasım 2021
Yönetmen: Ulrich Seidl
Oyuncular: Margarete Tiesel, Inge Maux, Peter Kazungu
Ulrich Seidl’ın aynı aileden üç kadının çıktıkları yaz tatillerinde başından geçenleri izleyen üçlemesinin ilk filmi, aşkı arayan bir kadını merkeze alıyor. İş hayatı da ev hayatı kadar yorucu ve zorlayıcı olan orta yaşlı Teresa, tatilinde genç bir sevgili bulma ümidiyle güneşli Kenya’ya gidiyor. Gırgır gibi başlayan Teresa’nın hikâyesi zamanla, paranın aşkı satın alamayacağı gerçeğiyle birlikte hüzünlü bir yere doğru gidiyor. Film, sömürgeciliğin yeni bir türü olarak seks turizminin politik tarafını sorgularken, sevgisizliğin metal kadar soğuk gerçekliğini aktarıyor.
CENNET: İNANÇ (PARADIES: GLAUBE), 2012
30 Kasım- 2 Aralık 2021
Yönetmen: Ulrich Seidl
Oyuncular: Maria Hofstätter, René Rupnik, Nabil Saleh
Teresa, Kenya’ya giderken, Avusturya’da kalan kardeşi, röntgen uzmanı Anna Maria tatil iznini elinde Meryem Ana heykelciğiyle kapı kapı gezerek geçirmektedir. Cennet yolunun İsa’dan geçtiğine inanan Anna Maria’nın misyonerlikle geçirdiği bu günlerde yıllardır kayıp olan ve artık tekerlekli sandalyeye mahkûm olmuş Mısırlı Müslüman kocası ortaya çıkar. Evlilik ilişkisi üzerinden haç taşımanın ne anlama geldiğini sorgularken, film yine adındaki ironiyle inançsızlığı işliyor. Seidl’ın 2001’deki Cehennem Sıcağı (Hundstage) filminden beri birlikte çalıştığı başrol Maria Hofstatter, tüm filmi sırtında taşıyor.
CENNET: UMUT (PARADIES: HOFFNUNG), 2013
2-4 Aralık 2021
Yönetmen: Ulrich Seidl
Oyuncular: Melanie Lenz, Verena Lehbauer, Joseph Lorenz
Cennet üçlemesinin son filmindeki tatil, Teresa’nın 13 yaşındaki yalnız ve hassas kızı Melanie’nin zayıflamak için gittiği diyet kampında geçiyor. Melanie ile kamptaki karizmatik doktor arasında yaşananlar üzerinden bir Lolita hikâyesi anlatan film, yine yönetmenin kurmaca ile belgesel arasında mekik dokuyan anlatım diliyle, gözlem ve eleştiri gücünü ortaya koyarken karakterlerinin zaaflarına ilk iki filme göre daha sıcak ve yumuşak bir yerden yaklaşıyor. Üçlemenin imzası olan kaba kurgulanmış kısa, tabloya benzeyen sahneler, sahne içinde üretilmedikçe müzik kullanılmaması, profesyonel oyuncular ve oyuncu olmayanların bir aradalığı gibi sinematik unsurlarla içi doldurulamayan cennet kavramını tarif etmeye çalışıyor.
edebiyathaber.net (20 Kasım 2021)
